Diëtistenorganisatie Diëtheek heeft een nieuwe behandelingsrichtlijn opgesteld voor coronapatiënten die herstellen na een ziekenhuisopname. De behandelingsrichtlijn is gemaakt voor- en door hun eigen diëtisten, maar ook beschikbaar voor anderen.
‘In principe is het document gemaakt voor en door onze diëtisten. Onze organisatie heeft ongeveer 80 tot 90 diëtisten onder haar hoede,’ vertelt directeur Annemieke van Ginkel-Res. ‘Wij willen graag de kwaliteit van onze behandelingen waarborgen en daarom hebben we dit behandelpad uitgewerkt. Op deze manier kunnen we onze behandelingen op dezelfde wijze uitvoeren en kijken in hoeverre deze effectief is.’
Kennis delen
Het document is niet alleen beschikbaar voor de diëtisten van Diëtheek. Volgens van Ginkel-Res is het delen van kennis nu heel belangrijk.
‘Wij hebben besloten om het document voor anderen openbaar te maken. Informatie-uitwisseling is ontzettend van belang in deze tijd. Ook delen we de richtlijn binnen de nationale en internationale diëtistenorganisaties, zoals de NVD (Nederlandse vereniging van diëtisten) en EFAD (European Federation of the Associations of Dietitians).’ EFAD is een Europese organisatie met als doel professionele voedingsinformatie internationaal uit te wisselen om zo diëtistische behandelingen te verbeteren.
De richtlijn van de Diëtheek is ontstaan uit een werkgroep geleid door diëtisten Ivette Schuurman en Danita van der Linden. ‘De diëtisten hebben onderzoeken en informatie geraadpleegd en zo de richtlijn opgesteld,’ aldus van Ginkel-Res.
Continue ontwikkeling
De richtlijn bevat een compleet overzicht van de diëtistische behandeling bij corona na ziekenhuisopname. Bij de opstelling is gebruik gemaakt van informatie van EFAD, de Nederlandse vereniging van Diëtisten (NVD) en diverse onderzoeken. ‘Het document hebben we laten controleren door wetenschappers en het wordt steeds geactualiseerd’, zegt Van Gikel-Res. ’Als het ware is dit een “versie 1” maar we willen bijvoorbeeld nog meer informatie toevoegen over interdisciplinaire samenwerkingen met bijvoorbeeld een fysiotherapeut en logopedist.’
Het behandelplan rond corona
In het behandelplan is er aandacht voor verschillende klachten als ongewenst gewichtsverlies, vermoeidheid, slik- en kauwproblemen en darmklachten. Een van de belangrijkste dieetkenmerken is eiwitverrijkte voeding.
Wat komt er zoal aan bod in het behandelplan van de Diëtheek?
Veel voorkomende klachten genoemd in het behandelplan zijn:
Gewichtsverlies (ongewenst)
Vermoeidheid
Misselijkheid
Braken
Slik- en kauwproblemen
Verlies smaak en/of geur (verminderd/afwijkend)
Verminderde eetlust
Darmklachten
Benauwdheid
Post intensive care syndroom
Ook wordt in het behandelplan gelet op het risico van het Post intensive care syndroom (PICS).
PICS is een verzameling van symptomen waarvan patiënten last kunnen krijgen nadat ze zijn opgenomen
op de intensive care. Klachten van PICS kunnen zowel lichamelijk als mentaal zijn, zo wordt uitgelegd in de behandelingsrichtlijn. Lichamelijke klachten kunnen bijvoorbeeld vermoeidheid, spierzwakte en (zenuw)pijn zijn. Problemen met geheugen, concentratie en taal vallen onder de cognitieve klachten, maar ook psychische klachten zoals depressies of angststoornissen kunnen voorkomen.
‘Screening en diagnose zijn ontzettend belangrijk. Daarbij gaat het niet alleen om het volgen van de formulieren, maar waar mogelijk ook om de klinische blik, zegt de marketingmanager van Diëtheek, Daniëlle Horstman. Ze attendeert behandelaars op PICS. ‘Hoe gaat het nu echt met je patiënt? Kies de juiste behandelwijze. Geef specifieke adviezen met betrekking tot corona en de persoonlijke situatie van de persoon die tegenover je zit.’
Co-morbiditeiten
De diëtisten van Diëtheek hebben gemerkt dat veel coronapatiënten overgewicht of obesitas hebben. Bij velen is sprake is van co-mobiliteiten als hypertensie en diabetes. Ook hieraan wordt aandacht besteed in de behandelingsrichtlijn. Voor het diëtistisch onderzoek wordt dan ook geadviseerd bekende labwaarden en medicijnen te noteren.
Samenwerken belangrijk
‘Het ziektebeeld (na corona) is complex; om het goed aan te pakken, is interdisciplinair samenwerken ontzettend belangrijk’, licht Daniëlle Horstman toe. ‘Corona patiënten komen met vele verschillende klachten uit het ziekenhuis zoals vermoeidheid, reuk- en smaakverlies. Maar let ook op psychische klachten. In hoeverre is je patiënt klaar voor (gedrags)verandering? Is er sprake van cognitieve problemen? Adviseer op de persoon zodat je gesprekken zo effectief mogelijk zijn. Ook zien we dat niet alleen voeding belangrijk is maar bijvoorbeeld ook beweging.’
Diëtheek adviseert voor behandeldoelen vast te stellen in samenwerking met fysiotherapeuten en eventuele andere hulpverleners als logopedisten. Enkele belangrijke doelen daarbij zijn:
Verbeteren functionaliteit dagelijks leven
Handhaven/verbeteren voedingstoestand
Monitoren welbevinden
Voorkomen refeedingsyndroom
Richtlijnen goede voeding
Het dieetadvies van Diëtheek is gebaseerd op de Richtlijnen goede voeding met een aanbevolen energie- en eiwitverrijking aangepast aan persoonlijke behoeften. Er is aandacht voor:
Voedingssupplementen
vocht
Sonde- en/of drinkvoeding
Maaltijdfrequentie
(gewijzigde) consistentie
Sarcopene obesitas (verminderde spiermassa en te hoge vetmassa)
De duur van de behandeling is afhankelijk van het ziektebeeld en het gekozen voedingsbeleid. Wie het volledige document wil ontvangen, kan contact opnemen met Diëtheek door te mailen naar productmanager@dietheek.nl
