De week van 11 tot 15 november is het de Week Tegen Ondervoeding #WTO2024. In deze week is er extra aandacht voor dit probleem. Diëtisten van Diëtheek werken samen met huisartsen, praktijkondersteuners en andere zorgmedewerkers om mensen met (een risico op) ondervoeding zo goed mogelijk te helpen, zowel in de spreekkamer als thuis.
Ondervoeding is een veel voorkomend probleem. Ongeveer 16% van de thuiswonende kwetsbare 65+’ers (bijvoorbeeld ouderen met thuiszorg, alleenwonende ouderen of mensen boven de 85 jaar) is ondervoed. Op het moment dat ouderen naar een verpleeghuis gaan, is 15-20% van hen ondervoed. En van alle volwassenen die opgenomen worden in het ziekenhuis heeft 24% een verhoogd risico op ondervoeding.
Hoe ontstaat ondervoeding?
Ondervoeding ontstaat vaak op het moment dat er plotseling grote veranderingen plaatsvinden. Op het moment dat je ziek bent waardoor je eetlust of smaak verandert kan dit resulteren in ondervoeding, maar ook na bijvoorbeeld het overlijden van een partner of bij slikstoornissen. Het plezier in eten verdwijnt en zonder dat je er erg in hebt sla je steeds vaker een maaltijd over of wordt de portiegrootte kleiner.
Daarnaast kan ondervoeding ontstaan doordat iemand meer energie nodig heeft en de voeding hier niet op aanpast. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als er sprake is van ziekte, wondherstel of veel beweging. Ook verhoogde verliezen (bijvoorbeeld bij overgeven en diarree) kunnen zorgen voor onvoldoende opname van voedingsstoffen waardoor ondervoeding kan ontstaan.
Hoe herken je ondervoeding?
Het herkennen van ondervoeding is niet altijd makkelijk waardoor dit regelmatig pas laat herkend wordt. Vaak zie je dat kleding van mensen met ondervoeding te groot wordt (vooral rond hun benen en armen). Ook hun horloge of ring zit vaak losser of kan zelfs verloren worden. Daarnaast kun je je ook futlozer en minder energiek gaan voelen op het moment dat er sprake is van ondervoeding. Hierdoor is de drempel weer groter om op te staan en iets te eten of te drinken te pakken, wat de ondervoeding verder kan verergeren.
Waarom is ondervoeding gevaarlijk?
Mensen met ondervoeding worden sneller ziek omdat er onvoldoende energie is om de weerstand op peil te houden. Ook genezen wonden minder snel en doordat er door het afvallen ook veel spiermassa verdwijnt lopen mensen vaak minder stabiel. Hierdoor is er weer een groter gevaar dat iemand valt wat weer breuken kan veroorzaken. Dit laatste heeft ook te maken met het afnemen van de botsterkte op het moment dat iemand voor langere tijd ondervoed is.
Wat kan een diëtist doen?
Allereerst stelt de diëtist vast of er sprake is van (een risico op) ondervoeding en kijkt deze hoe ernstig de ondervoeding is. In samenspraak met de ondervoede persoon (of zijn/haar familie) wordt gekeken wat de vervolgstappen zullen zijn. Vaak kan er door middel van aanpassingen aan de voeding en het toevoegen van tussendoortjes al een stap gemaakt worden, maar soms is dit niet voldoende. In dat geval kan de diëtist medische voeding inzetten. Dit kan bestaan uit drinkvoeding, energieverrijkte toetjes of sondevoeding. Deze zijn er in verschillende varianten waardoor het vrijwel altijd mogelijk is om iets te vinden dat past bij de smaak en behoefte van de ondervoede persoon.
Ben - of ken - jij iemand met ondervoeding en wil je hulp bij jouw voedingspatroon? Wij helpen je graag!
